Tag: Duitsland

Bladdert de Duitse herinnering aan de oorlog af?

Duitsland staat elk jaar op 8 mei stil bij ‘Kriegsende’, de dag waarop in 1945 de Wehrmacht capituleerde. Ooggetuigen zijn er zowat tachtig jaar na dato amper nog. Ik vroeg mij af: Verbleekt de herinnering?

Aanleiding voor mijn journalistieke zoektocht was een observatie van Geert Mak. Hij schreef jaren geleden over de Eerste Wereldoorlog: ‘Langzaam verschuift het gevoel, van verbondenheid naar rariteit. Ergens tussen de derde en vierde generatie, tussen de kleinkinderen – die de betrokkenen nog net kenden – en de achterkleinkinderen verandert de houding.’

Wacht de omgang met de Tweede Wereldoorlog dit lot ook? Eind 2021 en begin 2022 reisde ik, dankzij een onderzoeksbeurs van het Duitse Internationale Journalistenprogramme (IJP), een aantal weken door Duitsland en bezocht onder meer Buchenwald en de beruchte villa aan de Wannsee waar in 1942 werd besloten tot de Endlösung. Daar sprak ik ook met diverse historici en andere kenners over de kwestie.

Het artikel is hier te lezen in dagblad Trouw.

Op zoek naar Goethe in de Harz

DAGBLAD TROUW – Duitse bossen zijn heerlijk om kilometers te maken in lente, herfst en zomer. Maar hoe is wandelen in een winters bos in de Harz, met korte dagen en het karige kleurenpalet zwart, bruin en grijs?

Torfhaus heet een wintersportplaats te zijn. Sinds de negentiende eeuw is het plaatsje, juist door de hoge ligging, de klassieke toegangspoort tot de Brocken. Maar van skiën of langlaufen is door het warmer wordende klimaat steeds minder vaak sprake. Ook deze winter is er geen witte laag. De skipiste ligt er verpieterd bij. Het is er uitgestorven, ook op de Goetheweg. Hoe anders dan in de zomer, als wandelaars soms met drommen de berg bestijgen. Alleen het geklop van een specht weerklinkt.

Wij gaan lopen in de Harz, het middengebergte in het midden van Duitsland. Over de Goetheweg. Een wandeltocht van het dorp Torfhaus naar de Brocken, die met 1140 meter de hoogste berg van Noord-Duitsland is. Goetheweg? Ja, dit pad is genoemd naar Johann Wolfgang von Goethe, de schrijver van ‘Het lijden van de jonge Werther’ en de dichter van het tweedelige epos ‘Faust’. Goethe bezocht drie maal de Harz. De eerste keer, in de winter van 1777, liep hij meteen naar de Brocken. Daarmee was hij, voor zover bekend, de eerste toerist die in dit jaargetijde naar de top klom.

De Harz en de Brocken zijn omgeven met mythen en sagen. Ook vandaag spookt het er behoorlijk. Wat aan het begin van de tocht voelde als een matig briesje, klinkt halverwege de klim al als een stevige branding in de toppen van de sparren. Eenmaal boven woedt een heuse storm.

Lees verder op de website van Trouw, waar dit artikel op 9 februari 2020 verscheen.